Ummatoota Afrikaa

Baay’inni ummata ardii Afrikaa gama afaanii fi hawaas-dinagdee fi aadaatiin baay’ee adda adda. Afaanonni ummata Afrikaa gareewwan gurguddoo armaan gadiitti qoodamuu danda’u: 1) Semitic-Hamitic; 2) gareewwan afaanii hedduun kanneen dhiha Sahaaraa irraa kaasee hanga bishaan mataa laga Abbayyaatti lafa tokko qabatanii fi kanaan dura garee "Sudaan" jedhamanii ramadaman; hojiiwwan ogeeyyii afaanii yeroo dhiyootti hojjetaman afaanonni kun baay’ee walitti dhiyeenya akka hin agarsiifne, isaan keessaa tokko tokkos afaanota Baantuutti dhihoo ta’uu isaanii mirkaneessaniiru; 3) Baantuu kibba ardii kanaa; 4) garee xiqqaa Khoi-san Afrikaa Kibbaa; 5) baay’ina ummata odola Madagaaskaar, kan afaan isaanii garee Maalaayo-Poliineeshiyaa keessaa tokko ta’e; 6) Koloneeffattoota Awurooppaa fi sanyii isaanii.