Güclü olmaq istəyirəm

Oyuncaq

– Qrişa dayı! Sizə maşın lazımdır?

O diksindi. Onu gözlənilməz anda çağıranda yazıçı diksinərdi. Bu onda çoxdan vardı, yazıçının hələ əs-gərlik illərindən, Mordoviyada mühafizəçi olduğu vaxtlardan.

– Qrişa dayı!

Qriqori Borisoviç işini məyusluqla, eyni zamanda sevincək saxladı. Eşiyə çıxdı.

– Bu mənəm – Ariel. Maşın gətirmişəm…

Bu söhbət Montisellodan qərbdə yerləşən rus kolo-niyasında baş tuturdu. Ariel Mişkevitserlərin qohu-muydu. Yazıçı onlardan iyirmi metr aralıda, dəmiryol stansiyası yaxınlığında yaşayırdı. Bir az solda Kaspero-viçlərin evi yerləşirdi.

– Siz maşınla maraqlanmışdız. Mən oynamışam doyunca. Sizin növbənizdir.

– Hə, – yazıçı dilləndi, − nəhayət ki…

Bu söhbət dünəndən başlamışdı. Qriqori Borisoviç otun üstündə vızıltı ilə gedən maşını görmüşdü. Maşı-nın ardınca Arieli. Əlində isə qara uzunsov qutucuq. Yazıçı demişdi:

– Amma ki…

Bu ifadə təxminən bu anlama gəlirdi – camaat da fikirləşib tapır ha!

Odur ki, Arik bu gün burdaydı.

– Oynamaq istərdiz?

– Əlbəttə.

– Onda baxın, − Arik tələsdiyindən kəkələdi. Amma nitqi eyni zamanda qəribə şəkildə səlis səslə-nirdi. – Bura baxın. Belə qoşulur. Belə söndürülür. Bu – sağa. Bu – sola. Belə isə düz. Başa düşdünüz? Nəzə-rə alın – “geriyə” funksiyası yoxdur.

– Həmişəki kimi, − yazıçı dilləndi.

Ariel qaçıb getdi.

Qriqori Borisoviç balaca plastmas lingə toxundu. Maşın hərəkətə gəlib qazonun kənarıyla getdi. Təkər-ləri altından çınqıl daşlar tullanırdı. Yazıçının əli nə-yəsə toxundu. Maşın birdən kənara döndü. Sol tərəfi divara keçdi.

Yazıçı mühərriki söndürdü. Dedi: “Fantastika”. Üzünü çevirib getdi. Qutucuğu pəncərənin önünə qoydu. Bir az aralıda, azacıq əyilmiş stolüstü lampa-nın yanında onu Yanovskinin sensasiyalı memuarları gözləyirdi.

Sonra Nyu Yorkdan bir zəng gəldi. Faina gəldi ərindən şikayətlənməyə. Cib radiosundan Şostakoviçin “Leninqrad” simfoniyası səsləndi. Şostakoviçin ardınca Mişkevitser təşrif buyurdu. Növbəti günün havası ilə maraqlandı.

Ariel bir də axşam gəldi, qaranlıq düşəndən sonra.

– Oynadız?

– Əlbəttə, − yazıçı cavab verdi, − ləzzət elədi. Bütün iş-gücümü atdım…

– Bəs maşın hanı?

Maşın yox idi, qutucuq yerindəydi.

– Qəribədir, − yazıçı təəccübləndi, − bəlkə, uşaq-lar götürüb?

– Narahat olmayın, − Ariel dedi, − mən tapa-ram…

– Levuşkadan soruş, ya da Busyadan…

– Narahat olmayın…

Növbəti gün Arik yenə də burdaydı.

– İşlər necə gedir? – yazıçı soruşdu. Özü yuxusuz idi. Gecənin bir yarısında kofe içmişdi.

– Onlar götürməyiblər.

– Nə haqda danışırsan? – Qriqori Borisoviç soruş-du və qəflətən xatırladı.

– Onlar bilmirlər maşın hanı.

– Belə. Harda ola bilər axı?

Ariel bir az fikrə getdikdən sonra soruşdu:

– Bəs evin altına baxmısız?

– Yox.

– Yəqin, ora düşüb.

Qriqori Borisoviç dizləri üstə güclə çökdü. Torpaq nəm idi. Bataqlıq qoxusu ilə nəfəs ala-ala iki çürümüş dayağın arasına birtəhər sıxıldı.

– Fənər gətirim?

– Gətir.

Evin altından xizək, dəmir barmaqlıqlar, top, bir də simsiz gitara tapıldı. Maşın yox idi.

Yazıçının fikri çirklənmiş şalvarında qalmışdı.

– Bu, nə isə möcüzəvi bir şeydir.

– Narahat olmayın, − Ariel onu arxayın etdi, − boş şeydir. Leonid əmi mənə təzəsini alar. Heç bilirsiz onun nə qədər dolları var?

– Nə qədər? – Qriqori Borisoviç biixtiyar soruşdu.

– Lap çox. Məncə, yüzdən çox olar.

Sonra da əlavə etdi:

– Çarpayının altına baxmamısız?

– İndi baxaram, – deyib Qriqori Borisoviç çarpayı-nı çəkdi. Anbara da baxdı. Stolun çəkməcələrini də eşələdi.

– Sabah gələrəm, – Ariel dedi. Həmin andan gün-dəlik işgəncə başlandı. Hər səhər Ariel tezdən gəlirdi:

– Maşını xəbər alacaqdım.

– Elə bil yer yarılıb, altına girib, – yazıçı şikayətlə-nirdi.

– Eybi yox, axşam baş çəkərəm.

Həftənin sonunda Qriqori Borisoviç qərar qəbul etdi. Avtobusa – səhər reysinə minib Montiselloya yollandı. “Playland” uşaq oyuncaqları mağazasına gir-di. Qırx altı dollar dəyərində olan bir maşın seçdi. Qa-yıtdı. Arieli tapıb ona böyük, kifayət qədər ağır bir qutunu verdi.

– Oynat, – dedi. Oğlan utandı.

– Nə üçün? – o, lastik lenti qıra-qıra soruşdu. – Narahat olmayın. Onu tapacaqdım…

Sonra da:

– Sözün düzü, bu, başqa maşındır. Kapot açılmır.

– Kapot? – Qriqori Borisoviç təəccübləndi. – Heç fikir verməmişəm. Təkərlər yerindədir, məncə… Qapı-ları da, sükan da…

– Bu, həmin maşın deyil, – Ariel təbəssümlə dedi.

Və onu qutusuna qoydu. Ağzını bağladı. Lenti də əvvəlki yerinə bərkitdi.

– Bəlkə, bu gedər? – yazıçı lap ümidsiz şəkildə so-ruşdu.

– Siz narahat olmayın. Nədir ki?! Maşındır da. Məndə hələ iyirmi beş dənə də var. Düzdür, o birisi-nin kapotu vardı. Bir də fənərləri.

– Bunun da fənəri var.

– Onunku nikeldən idi… Tapılacaq. Mətbəxə bax-mısız?

– Baxmışam.

– Bəs sobanın arxasına?

– Ora hələ baxmamışam.

– Bəlkə, elə ora düşüb?

Qriqori Borisoviç sobanın arxasında xeyli eşələndi. Oradan nəcisə bənzəyən zir-zibil çıxartdı.

– Burda da yoxdur, – yazıçı dilləndi.

– Tapılacaq, – Ariel Allah bilir neçənci dəfə təkrar etdi…

Qısası, bu yay cəhənnəmə çevrildi. Ariel lap “Hamlet”dəki atanın ruhutək qəfildən peyda olur, sözləri isə yazıçını dəhşətə qərq edirdi:

– Narahat olmayın. Tapılacaq.

Yazıçı yuxusunda avtomobillər görürdü. Qara rəngli nəhəng maşınlar bu köməksiz yazığın üstünə hamısı birdən şütüyürdü. Açıq kapotları da qorxunc idi. Nikel fənərləri isə parıldayırdı.

Yazıçı Mişkevitserə müraciət etdi. O dedi:

– Yaxşı görək. Maşındı da. Az qala, bir avtopark varıdı. Tapılacaq… Çardağa baxmısınız?

– Çardağım yoxdur mənim, – yazıçı dedi. O, hiss edirdi ki, əsəbdən partlamasına az qalıb. Bütün iş-gü-cünü atdı. Nyu-Yorka bədii agenti Qordon Brukma-yerə zəng etdi.

– Qordi, yadındadı, sən mənə öz avtomobilini ver-mək istəyirdin?

– Əlbəttə. Götür. Onsuz da, yer tutur boş-boşuna.

– Markası nədir bəs?

– “Byuik-reqal”, səksən birinci ilindi. Necə deyər-lər, işlək vəziyyətdədir. Təzə başlayan üçün lap əladır.

– Fənərləri nikeldəndir?

– Deyəsən.

– Kapot qalxır?

– Necə yəni? Niyə qalxsın ki?

– Qalxmır kapot?

– Qalxır. Lazım olanda.

– Allaha şükür.

– Sevin, alçaq, – yazıçı Arielə dedi, – papağını gö-yə at. Dördüncü gün sənin üçün əsl maşın gətirəcək-lər.

– Təzəsini?

– Demək olar ki. Səksən birinci ilin “Byuik”ini.

– Hə. Bilirəm, – Ariel mızıldandı, – cəmi altı silin-dri var. Həm də ki, mən hələ balacayam. Böyüyəndə isə Leonid əmi mənə təptəzə “toyota” bağışlayacaq…

Yazıçı onun yanından beli bükük, əl-qol ata-ata, dodaqlarını səssizcə tərpədərək ayrıldı.

Sonra hər şey aydınlaşdı. Maşını ev sahibinin iti Dunay aparıbmış. Maşın onun sadə budkasının dərin-liyində bir dəfinətək parlayırdı. Sahibi maşını oradan çıxardanda kənarlarında dərin diş izlərinin olduğunu aşkarladı.

Yazıçı indi də Arieli it budkasının yanında tez-tez görürdü. Oğlan Dunaya sakitcə yaxınlaşır, onunla söhbət edirdi. Ona nəyisə aramla və təkidlə başa salır-dı. Dunay günahkarcasına zingildəyir, yerə uzanırdı. Arxa ayaqlarını əsməcə tuturdu.

– Eybi yox, – onları uzaqdan izləyən Qriqori Bori-soviç pıçıldayırdı. – Bir az da döz. Yay, onsuz da, bit-mək üzrədir.